Elon Musk'ın uzun zamandır sözünü verdiği tam otonom Robotaksi hizmeti gerçeğe dönüşmeye yaklaştıkça, hizmetin operasyonel detayları da su yüzüne çıkmaya başlıyor. Bu detayların belki de en ilginci ve en çok konuşulanı, yolcuların araç içinde kirlilik yarattığı durumlar için uygulanacak cezai temizlik ücretleridir. Tesla, bu ücretleri standart bir taksi hizmetinin çok ötesinde, aracın hizmet dışı kalma süresini de hesaba katarak belirlemiştir.
Temizlik ücretleri, kirliliğin ciddiyetine ve tipine göre kademelendirilecek. En hafif kirlilikler (örneğin dökülen kahve) için nispeten düşük bir ücret uygulanırken, en yüksek tarife ‘biyolojik atık’ kategorisine giriyor. Robotaksi hizmet şartlarında açıkça belirtildiğine göre, kusma, aşırı kanama veya diğer ciddi vücut sıvısı sızıntıları, en yüksek temizlik ücretini (birkaç yüz dolar) tetikleyecek.
Bu yüksek ücretin arkasındaki mantık, sadece temizlik maliyeti değildir. Tamamen otonom bir araç olan Robotaksi’nin bu tür bir olay sonrasında hemen hizmete devam edemeyeceği gerçeği yatıyor. Araç, profesyonel temizlik ve dezenfeksiyon için bir operasyon merkezine yönlendirilmeli ve bu süre zarfında kazanç elde edemez. Tesla, bu ücretle sadece temizliği değil, aynı zamanda aracın hizmet dışı kaldığı süredeki potansiyel kaybı da telafi etmeyi amaçlıyor.
Tesla'nın bu kadar kesin kurallar belirlemesi, otonom araçlarda 'sahipsiz' bir ortamda ortaya çıkabilecek etik ve pratik sorunlara hazırlık olarak görülüyor. Geleneksel taksilerde sürücü, durumu anında yönetebilirken, Robotaxi tamamen kamera ve sensör verilerine dayanacak. Bu nedenle, yolcunun neden olduğu kirliliğin kanıtlanması da araç içi sensörler ve yapay zeka destekli görüntü analizi ile yapılacak.
Bu temizlik tarifesi, Robotaksi hizmetinin gelecekteki işletme modellerine ışık tutuyor. Şirket, kirlilik gibi öngörülemeyen olayları bile standartlaştırılmış ve otomatikleştirilmiş bir finansal model içine entegre ederek, otonom mobilite hizmetlerinin maliyet yönetimine ne kadar titiz yaklaştığını gösteriyor. Yolcuların bu ücretlerden kaçınmak için araç içinde daha dikkatli davranmaları gerekecek.